Translate

16 Aralık 2015 Çarşamba

BİR DAHİ TÜRK: VECİHİ HÜRKUŞ

    Bazı insanlar doğuştan yeteneklidir, bazıları ne yaparsa yapsın, ne kadar çalışırsa çalışsın doğuştan yetenekli olanın başarısına erişemez. Çoğu yetenekli kişinin değeri öldükten sonra anlaşılır. Neyse ki onun kaderi böyle olmadı. O yaşarken hak ettiği değeri gördü ve belki de bu duyguyu yaşayabilen nadir insanlar arasına girdi. Türk havacılık tarihinin en önemli ismi olmayı hak etti dahi Türk Vecihi Hürkuş. Şimdi onun başarılarla dolu hayatına kısaca göz atalım.



    6 Ocak 1896, İstanbul doğumlu olan Hürkuş I. Dünya Savaşı'nda yaralanması sonucu İstanbul'a geri dönmüştür. Burada tayyare mektebine giderek pilot olmaya hak kazanmıştır. Pilotluk görevinde Ruslara karşı girilen bir harekata katılarak bir Rus uçağını indirmiştir. Bu başarısıyla uçak düşüren ilk Türk olmuştur. Sonrasında Ruslar tarafından Nargin Adasında esir tutulmuş ve buradan kaçmayı başararak göreve devam etmiştir. Kurtuluş Savaşı'nda başarılı görevler yapan Hürkuş, bir Yunan uçağını daha düşürmüştür. Bu başarılarından dolayı İstiklal Madalyası almaya hak kazanmıştır. Savaştan sonran Vecihi, kendi uçak projeleriyle ilgilenmeye başlar. Savaştan kalan motorları kullanarak 1925 de VECİHİ K-IV adındaki ilk uçağını tamamlar. Fakat o dönemde devletin havacılık ile ilgili bir birimi olmadığı için izinsiz uçuş yapmak durumunda kalır. Bu uçuşu yaptığı için cezalandırılır. 1930 yılında ikinci uçağı olan VECİHİ X-IV adındaki uçağı tamamlar ve uçuşu gerçekleştirir. Bu uçağın uçabilirlik sertifikasını almak için başvuruda bulunur ancak uçağın teknik verileri inceleyecek vasıfta devletin bir kurumu olmadığından ret edilir. Uçağın sertifikasını almak için Çek Cumhuriyeti'ne götürerek orada incelenmesi için gerekli izinleri alır. Tayyareyi parçalayıp trenle Prag'a götürür ve 1931 de oradaki yetkililer tarafından "Yaşasın Türk Tayyareciliği" yazılı bir pankartla uçuş iznini almıştır. 1932 de ilk Türk Sivil Havacılık okulunu kurmuştur. Bu okulda ilk Türk kadın pilotu olan Bedriye Gökmen yetişmiştir. Vecihi Hürkuş'un mühendislik eğitimi alması için 1937 de Türk Hava Kurumu Almanya'ya göndermiş ve 1939 yılında mezun olmuştur. Fakat geri döndüğünde mühendislik ruhsatı verilmemiştir. 1954 de ilk sivil hava yolu şirketini kurmuş fakat çeşitli sorunlardan dolayı havacılıktan men edilmiştir. Tüm bu yaptıkları ile Vecihi Hürkuş, Türk tarihine adını yazdırmayı başarmıştır. 1969 yılında, Ankara da hayatını kaybetmiştir.