Çocuklukta birçoğumuzun ilgisini çekmiştir hava araçları ve hala çoğumuzun ilgisini çekmeye devam ediyor. O koca kütle nasıl havada gidebiliyor ? Nasıl bu kadar hızlı olabiliyor ? Bu koca kütleyi taşıyacak güç nereden geliyor gibi birçok konuyu hep merak ettik. Birçok hava aracında kullanılan ve güçlerini sağlayan jet motorlarının gelişimini inceleyelim.
Ünlü fizikçi Newton 1687 de "Hareket miktarı teoremi" ile gaz türbinlerini fiziksel olarak açıklamıştır. İlk gaz türbini tasarımını John Baber 1791 de yapmıştır. 1911 de Alfred Büchi bir turboşarj tasarlamıştır ve 1916 da uçaklarda kullanılmaya başlanmıştır. Bu tasarım gaz türbininden çıkan sıcak havayla başka bir türbini döndürmekte, bu türbin bir kompresörü çalıştırmakta ve havayı sıkıştırarak yanma odasına göndermektedir. Fakat gaz türbini esasına göre çalışan bu sistem sadece içten yanmalı motorların gücünü arttırmak için kullanılabilirdi. 1930 da bir İngiliz Hava Kuvvetleri pilotu olan Frank Whittle tarafından ilk jet motoru projesi yapıldı. Bu proje sonucunda 1941 de Frank'ın yaptığı tasarımla ilk uçak uçuruldu. Bir Alman bilim adamı olan Hans Von Ohain'de 1933 de bir jet motoru projesine başlayarak 1934 de tamamlamayı başardı. İngilizlerden önce Almanlar yaptıkları turbujet motor ile deneme uçuşlarına başladılar. Bu motorlar; öndeki fanlar yardımıyla havayı sıkıştırarak içeri alırlar daha sonra yakıt ile karıştırıp patlama meydana getirirler ve oluşan sıcak hava arkadaki türbinden geçirilerek iş elde edilir. Gazların dışarı atılmasıyla çok büyük itme gücü elde edilir. Uçaklar bu motorlar sayesinde Çok hızlı ve çok yüksekten gidebilmektedir. Günümüzde jet motorları geliştirilerek turboprop, turbojet, turboşaft, turbofan, ramjet gibi farklı çeşitlere ayrılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder